Rumi ve Farsi Akıllar

07/02/2024

424

1975 yılında Fatih’te çektiğim tarihi fotoğraftır.

Demek Doğu Anadolu aslında Roma asırları boyunca İran hakimiyetinde idi, bizler orayı İran’dan alıp Türkleştirdik. İran’ın husumetinin kökeni bu demek ki.

Antep-Urfa çizgisi Roma (Rumi) ile İran’ın (Farsi) sınırıdır.

Güneydoğu Sasani’den çok Roma hakimiyetinde kalmış. Persler döneminden itibaren Anadolu’ya yerleşim başlıyor MÖ 546-334 yıllarında 212 yıl Persler Anadolu’ya hakim. Partlar ve Sasaniler Perslerin devamı. Part ve Sasanilerde daha çok doğu ve güneydoğu Anadolu’yu elinde tutmaya çalışıyor fakat Roma gibi tam yerleşmiyorlar bölgeye.

Rumi Akıl

*****************

https://www.youtube.com/watch?v=btsDHEF9uWg&ab_channel=medyascope

Dk: 43 Rumi Akıl, Mümtazer Türköne

Devleti Saray halka kapandıktan kendi içinde her şeyi halletmeye başladıktan sonra Rumi tabir edilen bir zümre teşekkül ediyor Rumlar mı hayır Rumi Rumi Romalı demek Romalı Evet yani Rum da Romalı demek de Rumi Eee Rumi Roma geleneğini devam ettirmek Evet Roma İmparatorluğu geleneğini devam ettirmek yani o çok kültürlü çok dinli çok dilli Eee çok hukuklu sistemi devam ettirmek oradaki devlet aklı dediğimiz Aslında bizde Rumi aklıdır belki de o devam ediyor Rumi akıl devam ediyor bugün Rumi akıl devam ediyor şey Cumhuriyet kurulurken Rumi akıl Farsi akıldan farklı herhalde farklı farklı Roma bu Roma Hatta Farsi akla da karşı Rom Rom Evet Eee Rumi akıl Eee yani türktü arapı çerkezli Hiç Bakmadan Eee hangi dil olduğuna bakmadan İşte tam sizin dediğiniz M bu devleti Ne yaşatır ne güçlendirir uluslararası alanda ne başarılı hale getirir buna kafa yoran ve bu konuda oluşmuş bilgi birikimi kültür buna sahip olan elitler Seçkinler anlamına geliyor ama Elite ihtiyaç var Rumi o o dönemde de zaten Eee Osmanlı Devleti’nde en çok tartışılan kahtı rical Eee yani seçkinlerin azlığı yeteri kadar Devlet adamının yetişmemesi çare Rumi akla sahip Devlet adamının yetişmesi şimdi bizde e hatırlarsanız şeyi Cumhuriyet ilan edildikten sonra bir ‘likler var Evet tabii tabii sürdüler Mısır’a falan gittiler sağa sola gitti sonra geri çağırdılar onları tabii ama ileri çağırdı sanırım sonradan işte yani çünkü ihtiyaçları var Onların hepsi okumuş akıllı belirli bir Eee işte aile kültürüyle sülale kültürüyle o devlet geleneğinden gelen adamlardı bazı aileler bazı sülaleler o ‘likler içinden hala devam ediyor Türkiye’de şey geleneği Eee yönetici Elit Eee olma vasfı onların devam ediyor yani eee Türkiye’de özellikle askerlerde Bu darbecileri bir kenara bırak bırakarak O askerlerin de özellikle Kurmay kafasında Eee ve diplomatlardan bir devlet aklı vardır ev yani sizin devlet aklı dediğiniz Eee Kurmay Asker bu e şeyden işte vatan millet sakarya nutuklar andan hamasetten apayrı Bu ülkenin stratejik önceliklerini güvenlik önceliklerini son derece objektif bir şekilde gerçekçi bir şekilde Eee değerlendirir ve ondan sonuçlar çıkartır ve sağda solda da onu savunur Evet hocam zaman bay şe oldu Mela Evet son diplomatlardan Neticede sözün başladığı yerde bitirelim o zaman Tarık bey Eee derin devlet diye bir şey yok derin devlet di değil zama çetelerden bahsediyor demektir Eee yani söz konusu olan çetedir ve bu editlerin de azlığıdır tabii hukukun olmadığı devlet çetedir başka bir şey değildir Hınız Çok sağ olun hocam ancak dakikaya bu kadar sağ Eyvallah İnşallah devam ettiririz ileride.

*****************

Asıl sınır Fırat Nehri’nin batısı fakat Güneydoğu Anadolu’da Roma’nın tampon bölgesi yine Roma’nın elinde. En doğu sınırı Diyarbakır Mardin Suriye hattı. Diyarbakır ve Mardin Roma’da. En çok savaş halinde olan en güçlü surlara sahip sınır bölgesi Diyarbakır’da Amida, Zerzevan; Mardin’de Dara. (Doç Dr Aytaç Doğan)

Anadolu’daki en kalıcı medeniyet Roma demek ki o zaman. Roma’nın kendi içinde bir tampon bölge yaratması ilginç.

Diyarbakır surlarını Roma mı inşa etmiş?

MS 330 yıllarında Doğu Roma yaptırıyor, sonradan bir çok onarım geçiriyor tabi ki. (Doç Dr Aytaç Doğan)

Farsi Akıl

Konstantin İstanbul’u MS 330 da başkent yaptığında demek ki Diyarbakır’da surlar inşa ediliyor; eşzamanlı. Bazı kaynaklar da 348 civarı söylüyor surların inşasını. Aynı dönemler hatta Diyarbakır’da o dönemde Constantiniye olarak adlandırılıyor. (Doç Dr Aytaç Doğan)

Çin’in başkenti Pekin ziyaret ettikten kısa bir süre sonra Diyarbakır’ı da ziyaret etmiştim.

İlgimi çeken konu Pekindeki merkezdeki eski Taşevler ile Diyarbakır surlarının taşları aynı koyu gri renkde, demekki yöresel olarak bunlar bulunuyor çok ilgimi çekmişti bir yerlere de yazmıştım ama şu anda hatırlayamadım

Bazalt volkanik kayaçtır. Diyarbakır bazalt plato üzerine kurulu. Zerzevan’ın bulunduğu alan ise kalker kireçtaşı bu nedenle orada da kireçtaşı kullanılmış.

İstanbul ve Diyarbakır’ın surlarla çevrilmiş olması romanın Savunma konusuna verdiği çok büyük önemi gösteriyor