TURKISH LEARNERS & STUDENTS TURKISH LANGUAGE

Branches of the Turkish Languages

03/06/2022

596

HOW MANY BRANCHES OF THE TURKISH LANGUAGE ARE ON THE EARTH?
(AS WRITTEN LANGUAGES AND SPEAKING LANGUAGES)

The languages of the Turks, who live in different regions of the world today, speak in various branches of the Turkish language (written or only spoken language) and have adopted different nation names, can be listed as follows:

A) TURKISH LANGUAGES WITH WRITTEN LANGUAGE (21 Turkish written languages):

1. OĞUZ GROUP: Gagauz, Turkish (Turkey Turkish, including in Cyprus), Azerbaijan Turkish, Turkmen.

2. KARLUK GROUP: Uzbek, Uyghur

3. KIPCHAK GROUP: Crimean Tatar, Tatar (Kazan or Tatarstan Tatar), Bashkortostan, Karachay-Balkarian, Kumyk, Nogai, Kazakh, Karakalpak, Kyrgyz, Karaim (written language of Lithuanian Karaites)

4. ALTAY GROUP: Altai, Tuvan (Tubai), Khakas

5. SAHA GROUP: Sahaca (Yakut)

6. BULGARIAN GROUP: Chuvash

B) NON-WRITTEN, BUT SPEAKING (more than 30):

1. IN IRAN: Khalaj (continuation of Old Hun Turkish), Kashgai, Khorasanian, South Oghuz (many large and small Turkish spoken languages): – On the subject of Turkish spoken languages in Iran, Prof. Gerhard Doerfer and his doctoral student Prof. Sultan Tulu (Mugla University) experts.

2. IN CHINA: Salarca (Karluk-Oghuz mix -Kansu region), Yellow-Uyghur (Sharo-yugur “continuation of Old Uyghur” – Kansu region), Fuyu-Kyrgyz (Heilungjiyan, Manchuria region – continuation of Old Kyrgyz, separate from present-day Kyrgyz )

3. IN RUSSIA: Dolgan (now they use the Sahaca/Yakut written language), German-born Russian Turkologist Vilhelm Raddloff at the end of the 19th century identified about 20 different Turkish spoken languages in the vast Siberian region of Tsarist Russia and published texts from their spoken language. But most of these languages have disappeared in the last 60 years, with some of them still being spoken in a study published in Russia, most recently in 1998.

Prof. Dr. Timur Kocaoglu

…………………………………………………………

YERYÜZÜNDE TÜRK DİLİNİN KAÇ KOLU VAR?
(YAZI DİLLERİ VE KONUŞMA DİLLERİ OLARAK)

Bugün yeryüzünde birbirinden ayrı çeşitli yörelerde yaşayarak Türk dilinin çeşitli kollarında (yazı dili yada yalnızca konuşma dilinde) konuşan ve birbirinden ayrı ulus adlarını benimsemiş olan Türklerin dilleri şöyle sıralanabilir:

A) YAZI DİLİ OLAN TÜRK DİLİ KOLLARI (21 Türk yazı dili):

1. OĞUZ GRUBU: Gagauzca, Türkçe (Türkiye Türkçesi, Kıbrıstaki de içinde), Azerbaycan Türkçesi, Türkmence.

2. KARLUK GRUBU: Özbekçe, Uygurca

3. KIPÇAK GRUBU: Kırım Tatarcası, Tatarca (Kazan yada Tataristan Tatarcası), Başkortça, Karaçay-Balkarca, Kumukça, Nogayca, Kazakça, Karakalpakça, Kırgızca, Karayca (Litvanya Karaylarının yazı dili)

4. ALTAY GRUBU: Altayca, Tuvaca (Tubaca), Hakasça

5. SAHA GRUBU: Sahaca (Yakutça)

6. BULGAR GRUBU: Çuvaşça

B) YAZI DİLİ OLMAYAN, ANCAK KONUŞMA DİLİ OLANLAR (30’dan çok):

1. İRAN’DA: Halaçça (Eski Hun Türkçesinin devamı), Kaşgayca, Horasanca, Güney Oğuzca (çok sayıda irili ufaklı Türk konuşma dilleri): – İran’daki Türk konuşma dilleri konusunda Almanlardan Prof. Gerhard Doerfer ve onun doktora öğrencisi Prof. Sultan Tulu (Muğla Üniversitesi) uzmanlar.

2. ÇİN’DE: Salarca (Karluk-Oğuz karışımı -Kansu bölgesi), Sarı-Uygurca (Şaro-yugurca “Eski Uygurcanın devamı” – Kansu bölgesi), Füyü-Kırgızca (Heilungjiyan, Mançurya bölgesi – Eski Kırgızcanın devamı, bugünkü Kırgızcadan ayrı)

3. RUSYA’DA: Dolganca (artık Sahaca/Yakutça yazı dilini kullanıyorlar), 19. yüzyıl sonlarında Alman asıllı Rus Türkoloğu Vilhelm Raddloff Çarlık Rusyasının geniş Sibirya bölgesinde 20 kadar birbirinden ayrı Türk konuşma dillerini belirlemiş, onların konuşma dilinden metinler yayımlamıştı. Ancak bu dillerin çoğu son 60 yıl içinde yitip gitti, en son 1998’de Rusya’da yayımlanan bir araştırmada bunların bir bölümünün hala konuşulduğu belirtildi

Prof. Dr. Timur Kocaoğlu