Fatih Sultan Mehmet Han, 1432-1481

By Levent Ağaoğlu

05/07/2024

0

204

Doğu Roma’nın fethini tamamlamış dünya Başkenti İstanbul’un Fatihi, Evladı Fatihanların Evliyası..

Misyon: Daima!
Vizyon: KızılElma/Fatih Kanunnameleri

Rakip: ROMA/AVRUPA

Gökteki güneş nasıl tekse, dünyada da tek devlet, tek din olmalı.

İmparatoruna söyle, benim kudretimin ulaştığı yere onların hayalleri bile ulaşamaz!

İstanbul’un fethi için hazırlıklar sürerken kendisini caydırmaya çalışan elçilere verdiği yanıt

Baykuştan pervâmız yok, biz şahinler sürüsüyüz.

Ayrılıp gitmem mümkün değildir. Ya ben şehri alırım ya da şehir ölü yahut diri beni alır. Eğer imparator ayrılıp gitmek isterse kendisine Mora’yı bırakırım, dostluk antlaşması yaparım, oradaki karındaşına başka bir sancağı veririm. Ama şehire barışla girmezsem, savaşla girersem o zaman onu ve bütün soylu, ileri gelenleri ölümle cezalandırırım, geri kalan halkı köle olarak askerlerime dağıtırım. Bana ıssız da kalsa şehir yeter.^[2]

Ey Konstantiniye! Ya sen beni alırsın, ya ben seni alırım!

İstanbul’un fethi sırasında

İmkanın sınırını görmek için imkansızı denemek lazım.

Gemilerin karadan yürütüleceğini söylerken

Sırrıma sakalımın bir tek telinin vakıf olduğunu bilsem, sakalımı kökünden keserim.

İmkanın sınırını görmek için imkansızı denemek lazım.

Gemilerin karadan yürütüleceğini söylerken

Ben dahi kabul ettim ki, Galatalıların ayinleri ve erkânları ne vechile olageldiyse, yine aynı üslûpla devam etsin.
Hey gâziler! Yürümek gerek. Niçin duralım?

Şeyhim Akşemseddin Hazretleri ile beraber yaptığım zikrin lezzetine dünyaları bile değişmem. Eğer şeyhim izin verseydi zikir yolunu tercih eder, saltanatı terk ederdim.

Ceneviz tüccarları serbestçe gezip ticaret yapabilirler. Yeniçeri ordusuna katılmak üzere, çocuklarını almayacağız. Dinimizi kabul etmeyenlere karşı aslâ cebir kullanmayacağız.

Bütün dünyaya ilan ediyorum ki, Bosnalı Fransiskenler himayem altındadır. Hiç kimse ne bu insanları nede onların kiliselerini rahatsız etmesin ve zarar vermesin. İmparatorluğumda huzur içerisinde yaşasınlar ve bu göçmen durumuna düşen kullar, özgür ve güven içerisinde hayatlarını sürdürsünler. Ne saltanat eşrafından, ne vezirlerden, ne hizmetkarlardan, ne de Devlet-i Aliyye vatandaşlarından hiç kimse bu insanların onurunu kırmayacak ve onlara zarar vermeyecektir. Hiç kimse bu insanların hayatlarına, mülklerine ve kiliselerine saldırmasın, hor görmesin ve tehlikeye atmasın. Hatta bu insanlar başka diyarlardan devletime birisini getirirse onlarda aynı haklara sahiptir.

Ana, biz İslamiyetin kılıcını elimizde tutarız. Ancak bunca zahmet karşılığında gazi unvanını elde edemeden ölürsem Allah ve Peygamber’in katında yüzlerine nasıl bakarım?

Trabzon için bu kadar zahmet nedendir diyen Uzun Hasan’ın annesi Sara Hatun’a verdiği cevap

Allah beni bu şehrin halkının dostu olarak bu zamana kadar sakladı. Biz bu şehrin düşmanlarını yendik ve onların vatanlarını aldık. Burayı Makedonyalılar, Teselyalılar ve Moralılar ele geçirmişlerdi. Bunların biz Asyalılara karşı kötü davranışlarının intikamını aradan birçok devir ve yıllar geçmesine rağmen onların torunlarından aldık.

Truva harabelerindeyken

Evet, padişah benim. Ancak siz yine de çiçekleri ona veriniz. Çünkü kendisi benim hocamdır.

İstanbul’un fethi sırasında orduyu çiçeklerle karşılayan Bizanslıların yanlışlıkla Akşemseddin‘e gitmeleri ve onun halka Fatih’i işaret etmesi üzerine.

Fakirlerin ve yetimlerin kursağından kesilen nimeti ne askerimize, ne ameleme yediririm. Biz has müminleriz, kursağımıza netameli nevale girmez.

(Bizans İmparatoru’nun, İstanbul’un Fethini engelleyemeyeceğini kestirdikten sonra Fethi geciktirmek için, Hisar inşaatında çalışanlara büyük kafilelerle erzak göndermesi üzerine cevaben)

İşte bu benim Ayasofya Vakfiyem, kim bu vakfiyemi değiştirirse, bir maddesini tebdil ederse onu iptal veya tedile koşarsa, fasit veya fasık bir teville veya herhangi bir dalavereyle Ayasofya Camisi’nin vakıf hükmünü yürürlükten kaldırmaya kastederlerse, aslını değiştirir, füruuna itiraz eder ve bunları yapanlara yol gösterirlerse ve hatta yardım ederlerse ve kanunsuz olarak onda tasarruf yapmaya kalkarlar, camilikten çıkarırlar ve sahte evrak düzenleyerek, mütevellilik hakkı gibi şeyler ister ya da onu kendi batıl defterlerine kaydederler veya yalandan kendi hesaplarına geçirirlerse ifade ediyorum ki huzurunuzda, en büyük haram işlemiş ve günahları kazanmış olurlar. Bu vakfiyeyi kim değiştirirse, Allah’ın, Peygamber’in, meleklerin, bütün yöneticilerin ve dahi bütün Müslümanların ebediyen laneti onun ve onların üzerine olsun, azapları hafiflemesin onların, haşr gününde yüzlerine bakılmasın. Kim bunları işittikten sonra hala bu değiştirme işine devam ederse, günahı onu değiştirene ait olacaktır. Allah’ın azabı onlaradır. Allah işitendir, bilendir. (Ayasofya Vakfiyesinden)

Kaynak: https://tr.wikiquote.org/wiki/II._Mehmed

BooksonTurkey Fatih Yazıları

Halil İnalcık ve İlber Ortaylı Fatih Sultan Mehmet’i Anlatıyor (1985) |

Beyazıt, Babası Fatih Sultan Mehmet’i Neden Öldürdü? – Celal Şengör
Fatih Sultan Mehmet’in bilinmeyen yönleri (İlber Ortaylı ve Celal Şengör)

FATİH SULTAN MEHMET VE KÜTÜPHANELER (Derleyen: Bülent Ağaoğlu) 18-06-2016

“Fatih Sultan Mehmet Kütüphanesi”

İstanbul’da “Fatih Sultan Mehmet Kütüphanesi” kurulmasını önermek isterim. Kapsamında Fatih Sultan Mehmet ve dönemi ve İstanbul’un Fethi hakkında yayınlanmış yerli ve yabancı kitaplar, tezler, makaleler vs. yayınlar bulundurulabilir.

Panorama 1453 Müzesi, Topkapı’da inşa edilmekte olan İstanbul Müzesi, Fatih Külliyesi ve Edirnekapı bu kütüphanenin kurulabileceği yerlerden bazıları olsa gerek.

Fatih Sultan Mehmet Hakkındaki yayınlardan bazıları:

Binark, İsmet: İstanbul, Fatih, Fetih ve Fatih devri hakkında yazılmış kitaplar bibliyografyası: bir deneme / İsmet. Binark ve N. Sefercioğlu. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti, 1977. 119 s.

Fatih ve Evlad-ı Fatihan

Fatih Sultan Mehmet’in, Eyüp Sultan’a Sırladığı Hankâhlık Kodu. Aydın, Baran: Fatih Sultan Mehmet’in, Eyüp Sultan’a Sırladığı Hankâhlık Kodu. İçinde: Hankâh. İstanbul : Destek, 2016. 263-272ss. [ytk]

Fatih ve Eyüp

“Kültür tarihimize baktığımız zaman İstanbul’un önemli bir yeri olduğunu görüyoruz. Öncelikle Hz. Muhammed, hepinizin bildiği hadisinde şöyle diyor :
” Letuftahannel Konstantiniyyetufeleni melemir-u emiruhâ ve leni’mel ceyşu zâlikel ceyş – İstanbul elbet feth olunacak. O’nu feth eden emir ne güzel emir ve o’nu fetheden asker ne güzel askerdir ”

Bu övgüye mazhar olabilmek için, İstanbul’a doğru yola çıkan bir çok müslüman, ya o yolda ebediyete intikal etti veya şehitlik mertebesine ulaştı. İşte bunlardan en önemlisi ve en şöhretlisi Hz. Muhammed’in Sancaktarı Hz. Halid Eba Eyyüb-i Ensari !…

Fatih Sultan Mehmed, İstanbul’u feth ettikten sonra, Akşemseddin tarafından bulunan Hz. Halid Eba Eyyüb-i Ensari mezarı, Fatih Sultan Mehmed’in emri ile Türbe’ye dönüştürülmüş, bu kutsal mekânın yanına, bir de külliye yaptırmıştır.

İnsan sevgisi, eşitlik ve insan haklarının öncüsü olan Fatih Sultan Mehmed Han’ın; Allah rızası,hayır-hasenat duygusu ile birlikte, bu ulvi din büyüğü vesilesiyle inşa ettirdiği bu külliyenin mutlaka bir vakfiyesi mevcuttu. Fatih Sultan Mehmed’in Ayasofya Vakfiyesi’nde Eyüp Sultan Külliyesi Vakfı’ndan söz etmediğine göre, vakıf ruhunu ve amacını tam anlamıyla kalbinde meczeden Fatih Sultan Mehmed’in, Eyüp Sultan Külliyesi için mustakil bir vakfiyesi elbette vardı.

1591 senesinde , bu vakfiyenin zayi olduğu zannedilmektedir. Her halde bu yönden, vakfiyenin yeniden yazımı icabetmiş ve aşağıda incelediğimiz 1591 tarihli Vakfiye ortaya çıkmış olup, vâkıf olarak da Sultan Murad-ı Sani oğlu İstanbul Fatihi, Sultan Mehmed’den vâkıf olarak bahsedilmekte, o tarihdeki Padişah olan Sultan III. Murad’dan söz edilmemektedir. Vakfiyenin tarihi ise, 999 Zilkâdesi Evâhiri’nde ./ Eylül (9) başları 1591 M.”

Kaynak: Bayram, Sadi: “Fatih Sultan Mehmed’in Eyup Sultan Kulliyesi Vakfiyesi”. İcinde:
Eyüpsultan sempozyumu I : tebliğler (1997 : İstanbul). İstanbul: Eyup
Belediyesi Kultur ve Turizm Mudurluğu, 2008. 33-42ss.

Fatih Sultan Mehmet ve şehitleri şehit oldukları yerde defnetme kararı ve bunun sebebi.
Tarihimiz…

Ahmet Güner Sayar: 1.09.11 – 1.12 dk arası özellikle önemli. Fatih Sultan Mehmet ve şehitleri şehit oldukları yerde defnetme kararı ve bunun sebebi.

————————————.

Yukarıdaki linkte Ahmet Güner Bey 1.07 dakikadan başlıyor. Başlangıçtan sonra 1.09.11 gibi Akseki Mescidi’nden söz ediyor.

Hemen Hırka-i Şerif Camiinin yanında.

http://www.mustafacambaz.com/details.php?image_id=25956

FATİH SULTAN MEHMET HAKKINDA İLBER ORTAYLI’NIN BAZI YAZILARI

14.5.2018

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ilber-ortayli/bir-entelektuel-olarak-fatihin-portresi-ve-bugunun-aydinlari-40555598

https://www.facebook.com/notes/ilber-ortayl%C4%B1-resmi-sayfas%C4%B1/ilber-ortayl%C4%B1n%C4%B1n-kaleminden-fatih/222422544441304/

http://www.meltemhaber.com/?haber,15809/ilber-ortayli–fatih-i-yazdi

https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/tarihci-prof-dr-ortayli-fatih-sultan-mehmet-han-o-bir-dunya-hukumdaridir/1107534

http://t24.com.tr/haber/ilber-ortayli-fatih-en-entelektuel-maresaldi-maresal-hastaligindan-oldu-istanbulu-mahvedenlere-hirsizlara-karsi-direnmek-lazim,342620

Fatih Sultan Mehmed’in Siyasi Kişiliği . I-II-III Fatih sempozyumları (tebliğler) : Mayıs 2008 Fatih sempozyumları (I.-II.-III. : 2005-2006-2007 : İstanbul). Fatih Belediyesi. İstanbul: Fatih Belediyesi Başkanlığı Kültür Yayınları , 2008 . [salt/salt]

Fethi gören Üsküdar : Fetih ve Fatih. / metin kurgu ve anlatım İlber Ortaylı ; editör Ali Yeşildal, Seyfettin Ünlü ; fot. Kenan Koca. — İstanbul : Üsküdar Belediyesi, [t.y.] 41:27 dakika — (Üsküdar Belediyesi Üsküdar Araştırmaları Merkezi ; 9). [İSAM/İSAM]

Fatih, Hakan ve Roma Kayzeri http://www.milliyet.com.tr/fatih-hakan-ve-roma-kayzeri/ilberortayli/pazar/yazardetay/03.06.2012/1548527/default.htm

Fatih’in İtalya politikasının değerlendirilmesi : Türk tarihçiliğinde Otronto = An evaluation of the Italian politics of Mehmed the Conqueror Otronto in Turkish historiography. 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi, (1), Mayıs 2007, 54-59.ss. [DAGM/DAGM]

ilber ortaylı fatih sultan Mehmet.

Mustafa Armağan: