Konuşmalar: Büyük Türkiye

29/01/2024

363

Sevgili dostum,

“Büyük Türkiye” kavramı üzerine düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. “Büyük Türkiye” kavramı ülkemizde ilk kez siyasetçilerden Süleyman Demirel tarafından kullanılmıştır. Kendisinin “Büyük Türkiye” başlığı adı altında bir kitabı da vardır. Türkiye’yi hep büyük olarak nitelemiştir. Günümüze baktığımızda Türkiye’yi büyük olarak niteleyebilir miyiz, bu bir soru işareti.

Süleyman beyin kastettiği “Büyük Türkiye” kavramının içerisinde sanayisi büyük olan Türkiye’den bahsediyordu, tarımı kendi kendine yeterli olan bir Türkiye’den bahsediyordu. 1980 öncesi dönemde, sanayileşme sözcüğü Türkiye’nin gündeminde olan kilit bir kavram idi ve Türkiye’nin tarımı kendi kendine yeterliydi.

Günümüze geldiğimizde ise bunları görebiliyor muyuz? Ayrıca 1990’larda bir başka büyükten daha bahsedilmeye başlandı. Ama bunu büyük olarak niteleyen Clinton Amerika’sıydı ve Greater China “Büyük Çin” kavramını gündeme getirmişti. Şimdi burada Büyük Çin’den kastedilen o bölgede Çin, Hong Kong, Tayvan, Macao ve Güney Doğu Asya’da ki Endonezya, Malezya ve Filipinler gibi ülkelerde yerleşik olan Çinlileri kastediyordu. Bu büyüklüğün bugün gerçek olduğunu görüyoruz. Çin artık “Büyük Çin”dir, Greater China’dır.

Sonradan 2000’lerde Amerika’nın başına geçen Bush yönetiminden itibaren Amerika bu kavramı terketti. Bu kavram sadece Clinton’la söz konusuydu. Şimde Çin artık enerji alımını yuanla gerçekleştiriyor, Amerikan Dolarını terk ediyor, ipek yolunu hayata geçiriyor, o zaman Çin büyüktür.

Şimdi dönüp Türkiye’ye baktığımız zaman Türkiye’nin büyük olabilmesi için Çin gibi kapsayıcı olması lazım. Kapsayıcıdan kasıt, “Büyük Türkiye”nin içi nasıl dolacak? Yani Çin gibi olmak, dünyada etkili bir konumda yer alabilmekten bahsediyorum.

Benim burada “Büyük Türkiye” olarak özellikle görebildiğim, tarihin mirasının olduğu ülkelerde yani binlerce yıl yer aldığı Asya, Hindistan, İran, Türkistan daha sonra Hindistan’da Babür İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu’nun mirası olduğu 3 kıta, Büyük Asya, Afrika, Avrupa. Bugün Türkiye olarak anılan ilk devlet “Devlet-it Türkiye” Mısır’da kurulmuştur.

Büyük Türkiye, Büyük Akdeniz dünyasının sınırlarını kapsar. Sadece bugün Misak-ı Milli sınırları değildir, tarihi derinliğimizin olduğu ülkelerdeki sınırları kapsamaktadır.

Selam ve sevgiyle.

12-05-2019

Konuşma Dosyası

By Bilge Tonyukuk Enstitüsü zaman: Haziran 05, 2020