Trakya bölgemiz ve Kanton bölgesinin (Çin) İHRACAT yönünden benzerliği

ÖZET

1. Makalenin son düzeltmeleri yapılırken, İngiltere, halkoylaması neticesinde AB’den çıkmıştır. “Doğu Avrupa’dan Doğu Türkistan’a” Türkiye merkezli İktisadi BİRLİK, yüzyıllık bir fırsat olarak önümüze gelmiş bulunmaktadır.

2. Küresel bir ihracat dinamosu olarak Çin’in güneyindeki Kanton bölgesi, Türkiye merkezli bölgesel işbölümü önerimiz açısından birçok ipuçlarını içerisinde taşımaktadır.

3. Türkiye, bölgesindeki uluslar ile yüzyıllar boyu birlikte yaşamanın getirdiği benzeri bir avantaja sahiptir; yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, ülkemiz de bölgesel/küresel bir çekim merkezi haline gelebilecektir.

4. Türkiye açısından Çin’in güneyindeki Kanton modeli örneği değerlendirildiğinde, İstanbul ve hinterlandında yeralan Trakya bölgesi benzer çağrışımlar yapmaktadır.

5. Türkiye’nin Merkez olduğu 5 saatlik uçuş bölgesindeki 8 alt bölgede toplam 70 ülke (pazar) yeralmaktadır. Bu pazarların 41 adedi ile Serbest Ticaret Alanımız oluşmuştur.

6. Sanayi sektörleri ihracatına konu olan ürünlerde çeşitlilik sağlanmalıdır. Bölge ülkelerinin çok geniş bir coğrafyadaki işbirliği imkanlarının, birbirlerine rakip göründükleri birçok üründe de rekabeti çözüm ortaklığına dönüştürme potansiyeli vardır.

7. Türkiye’nin Balkan ülkelerinin dış ticaretinden aldığı pay sadece %1,2’dir. Bu pay, 1352’den beri 650 yıldır bölgede yer alan ve Balkanların en büyük ekonomisi olan Türkiye’nin bölgede aslında varolmadığını göstermektedir.

8. Türkistan pazarları, EKİT, Afrika, İKT, Körfez İB (GCC) ile Gümrük Birliği anlaşması mevcut olmamasına rağmen, pazarlarından (ithalat) aldığımız payın AB pazar payımızdan yüksek olması,  AB ile Gümrük Birliği’nin sorgulanmasını gerekli kılmaktadır. GB, Avrupa lehine Türkiye pazarının işgal aracıdır. 20 yıllık AB-GB süreci, Türkiye’yi, Avrupa’nın açık pazarı haline getirmiştir.

9. İhracatta mevcut durum ölçümü doğru yöntemlerle yapılmalıdır. İhracatı değerlendirirken esas alınacak ölçü (kıstas) sözkonusu pazara satılan ürünlerin değer veya miktarı değildir. Ölçü, o pazarın, toplam ithalat değerinden alınan payımızdır; değerinin içindeki bizim yüzdemizdir; payımızdır.  Ölçü satışımız değildir; alıcı ülkenin pazarından aldığımız paydır. 50 milyon nüfuslu G.Kore, sözkonusu pazar payı stratejisi ile ihracatını 500 milyar doların üzerine çıkarmıştır. Hyundai, Samsung, LG vb. küresel marka ve şirketler bu modelin neticeleridir.

10. İkitelli OSB’nin vizyoner kurucusu Merhum Turgut Özal’ın  “Dış Ticaret Sermaye Şirketleri” modeli İOSB özelinde yeniden canlandırılarak, “İkitelli Organize’nin Pazarı: Dünya” hedefi ile, global markamız THY’nin uçtuğu 119 ülke pazarları hedef alınmalıdır.

GİRİŞ

Küreselleşme neticesinde, ekonomilerin gelişme ekseni tekrar yer değiştiriyor; Atlantik’ten (Avrupa’dan) Pasifik’e (Asya) kayıyor. Bu gelişme ise Türkiye’ye büyük bir fırsat sunuyor; TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ VE İŞBÖLÜMÜ.

Binlerce yıldan buyana ticaretin tarihsel damarı olan İPEK YOLU yeniden canlanmaktadır. ÇİN SEDDİ’NDEN RUMELİ’ne uzanan bu efsanevi yola ev sahipliği yapan Türkiye ve Çin, dünyanın büyüyen 10 ekonomisi arasında yerlerini almışlardır. Türkiye ve Çin, günümüzde, bölgelerindeki ortak ticari alan ve serbest (gümrüksüz) ticaret entegrasyonlarında öncü rol oynamaktadır.

Küresel ekonomide bugün Türkiye ve Çin modelleri üzerinde durulmaktadır. Türkiye ve Çin modelleri; hem piyasalardaki rekabet biçimleri hem de demokratik (Türkiye) ve otoriter tek merkezlilik (Çin) açısından birbirinden ayrılmaktadır.

Asya’nın doğusundaki Çin küresel bir çekim merkezi iken, Asya’nın batısındaki Türkiye nasıl böyle bir merkez olabilir? Bunun yanıtı bölgesel işbirliği modelinde yatmaktadır.

Gelişen Ekonomiler ile ilgili BRIC grubunda yer alan Çin ve MINT grubundaki Türkiye’nin mevcudiyetleri, gelişmenin yönünü apaçık göstermektedir.

ÇİN MODELİ

Küreselleşmenin ivme kazandırdığı ticarette bölgeselleşme eğilimlerinin neticesinde, Doğu Asya’da Çin merkezli bölge, komşularıyla bölgesel işbirliği çerçevesinde bir işbölümü ve sinerji yaratmaktadır;

Bunlar;

• Kuzey Doğu Asya (Japonya, Kore),
• Büyük Çin (Çin, Hong Kong, Tayvan) ve
• Güney Doğu Asya (Endonezya, Malezya, Tayland, Vietnam, Filipinler, Singapur, Burma, Kamboçya, Laos).

Bölgeden ihracat büyük ölçüde ABD pazarına doğru yapılırken bu işbirliğinde kilit konumdaki ülke Çin’dir. Çin, gelecek on yıl içinde, bahsedilen bölge ülkeleriyle birlikte AFTA-Asya Serbest Ticaret Bölgesi’ni yaratma yolunda ilerlemektedir.

Harita 1: İnci Nehri Deltası, Kanton Bölgesi, Çin

Küresel bir ihracat dinamosu olarak Çin’in güneyindeki Kanton bölgesi, Türkiye merkezli bölgesel işbölümü önerimiz açısından birçok ipuçlarını içerisinde taşımaktadır.

Çin’in Kanton bölgesindeki İnci Nehri deltası küresel bir üretim üssü hüviyetindedir. Tüketim sanayiine yönelik sayısız yabancı yatırımlı fabrikalar burada inanılmaz bir insan ve mal trafiği yaratmaktadır. Konteynerler, deniz otobüsleri, inip kalkan uçaklar, TIR’lar baş döndürücü bir dinamizm sergilemektedir.

Harita 2: Kanton Bölgesi, Çin

Çin, bölgesinde böyle bir bölgesel liderlik inisiyatifini eline geçirmiştir. Bilhassa, Bill Clinton yönetimi ile birlikte, Büyük Çin (Greater China) kavramı işlenmeye başlanmıştır. Çinliler de 25 yıldan bu yana ve devamlı %7-8 büyüyen ekonomileri ile bunun meyvelerini toplamaktadırlar.

Clinton yönetiminden bu yana Çin (daha doğrusu Büyük Çin= (Çin+Hong Kong+Tayvan) dünyanın 10 gelişen ekonomisi arasında baş köşeye oturmuştur.

Kaynak: http://leventagaoglu.blogspot.com.tr/2014/09/port-city-network-in-east-and-south.html

Harita 3: Asya-Pasifik’te Bölgeselleşme – “Yeni Akdeniz” Ekonomik Koridoru

Aynı dili konuşan Tayvanlı, Hong Kong’lu, Çin Halk Cumhuriyetindeki ve denizaşırı ülkelerdeki (ABD, İngiltere, Kanada, Tayland, Endonezya, Malezya, Filipinler, Avustralya, Yeni Zelanda) Çinliler bir network anlayışı içerisinde büyük bir ekonomik dinamizm yaratmaktadırlar.

Çin İşadamları Ağı (Chinese Business Network), dünyanın en kuvvetli ağlarındandır ve Çin’in hızla kalkınmasının arkasındaki gerçek gücü oluşturmaktadır.

TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL İŞBÖLÜMÜ ÖNERİSİ

Türkiye de, bölgesindeki uluslar ile yüzyıllar boyu birlikte yaşamanın getirdiği benzeri bir avantaja sahiptir; yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, ülkemiz de bölgesel/küresel bir çekim merkezi haline gelebilecektir.

Ekonomik bakımdan;

• AB/GB,
• EKİT (ECO),
• KEİB
• D8
• İKT/İSEDAK

bağlantılarımız ile Batı Dünyası’nın belli başlı kurumları içindeki konumumuz da bölgesel güç rolümüzü takviye edecek niteliktedir.

Türkiye açısından Çin’in güneyindeki Kanton modeli örneği değerlendirildiğinde, İstanbul ve hinterlandında yeralan Trakya bölgesi benzer çağrışımlar yapmaktadır. Bölge;

· Son 10 yıllık dönemde yeni merkezlerde (Çerkezköy, Çorlu, İkitelli) yenilenmiş fabrikaları,
· İstanbul’un dış dünya ile temas açısından yarattığı fırsatlar,
· Ulaşım imkanları ve
· Moda/fuar merkezi olma yönünde ilerlemesi,
· Sadece Türkiye’nin değil, Türkiye’nin de içinde bulunduğu çok geniş bir bölgenin tarihten gelen metropolü ve imparatorluklar başkenti olma vasfı;

Harita 4: Trakya Haritası

Bütün bu etkenler;  hep birlikte değerlendirildiğinde benzer bir dinamizmin yaratılması için ümitli olmamızı sağlayacak özelliklere sahiptir.

Türkiye de, bölgesel işbölümü/işbirliği ve bölgede ekonomik bir birlik, birliktelik yaratarak kuvvetlenme politikası uygularsa, bunun semerelerini tabii ki Çin gibi toplayabilir  ve yüksek büyüme hızları ile bölgeselleşmenin, bölgesindeki gelişmenin dinamosu olabilir.

Bölgeselleşme dinamizmi, sınai sektörlerde özellikle Alman ve İtalyan firmaları tarafından yönlendirilen fason üretim (subcontracting) ve hariçte işleme (outward processing) konularında, Türkiye’nin hem yönlendiren ülke hem de yönlendirilen ülke olma avantajlarını da getirebilecektir.

Türkiye, bölgesinde tarihi ve kültürel bağlardan kuvvet alan benzer bir dil ve kültür avantajına sahiptir; AB ülkelerindeki ve ABD’deki Türkler de dahil edildiğinde, yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, Türk sanayii de bir çekim merkezi haline gelebilecektir.

Bölgesel işbirliği olanaklarının değerlendirilmesi neticesinde;

•  Bölgedeki sanayilerin en büyük tedarikçisi olabiliriz.
•  Bölgedeki bilhassa sanayi üretiminde ilk 5 ülke arasına girebiliriz.