Türk Kültür Sanat İnsanları

By Levent Ağaoğlu

07/09/2023

0

437

Macaristan:

Ferenc Kölcsey: Kölcsey, Türk asıllı bir Macar şair ve yazardır. Macaristan’ın ulusal marşı olan “Himnusz”un sözlerini yazmıştır.
Mihály Zichy: Macar ressam Mihály Zichy, aynı zamanda Türk asıllıdır ve döneminde önemli eserler vermiştir.
Mehmet Karasu: Macaristan’da yaşayan bir Türk ressam olan Karasu, modern sanatla geleneksel Türk motiflerini birleştiren eserleriyle tanınır.
Béla Bartók: Bartók, Macaristan’ın ünlü bir bestecisi ve piyanistidir. Ancak Türk kültürüne olan ilgisi ve çalışmaları, halk müziği araştırmalarıyla da bilinir.
Zoltán Kodály: Macar besteci ve müzik eğitimcisi olan Kodály, Bartók gibi halk müziği araştırmalarına katkıda bulunmuş ve bu alanda önemli bir figürdür.
József Hámori: Macaristan’da yaşayan bir Türk ressamıdır. Eserleri soyut sanatla geleneksel Türk motiflerini birleştirir.

Kırım:

Cemile Çelebiyeva: Kırım Tatarı bir yazardır ve Kırım’ın kültürel mirasını ve tarihini anlatan eserleriyle tanınır.
Jamala (Susana Camaladinova): Kırım Tatarı bir şarkıcı ve şarkı yazarı olan Jamala, 2016 Eurovision Şarkı Yarışması’nı kazanarak uluslararası üne kavuştu.
Cengiz Dağcı
Gaspıralı İsmail Bey: Kırım Tatarı bir eğitimci ve yazar olan İsmail Bey, “Tercüman” adlı gazetenin kurucusudur ve Kırım Tatarlarının modern eğitimine önemli katkılarda bulunmuştur.
Server Tanrıseven: Kırım Tatarı bir yazardır ve Kırım Tatar halkının tarihini, kültürünü ve yaşamını anlatan eserleri yazmıştır.
Ruslan Şiraliev: Kırım Tatarı bir ressam ve heykeltıraş olan Şiraliev, eserleri geleneksel Kırım Tatar motiflerini modern sanatla birleştirir.
Edem Asanov: Kırım Tatarı bir film yönetmenidir ve Kırım Tatarlarının yaşamını ve kültürel deneyimini yansıtan filmlere imza atmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti:

Edebiyat:

Yaşar Kemal: Türk edebiyatının önemli bir yazarı olan Yaşar Kemal, eserleriyle ün kazanmış ve dünya çapında tanınmıştır.
Orhan Pamuk: Nobel Edebiyat Ödülü sahibi olan Orhan Pamuk, çağdaş Türk edebiyatının en tanınmış yazarlarından biridir.
Nazım Hikmet: Türk şiirinin önemli temsilcilerinden biri olan Nazım Hikmet, hem edebiyat hem de siyasette önemli bir figürdü.

Müzik:

Sezen Aksu: Türk pop müziğinin kraliçesi olarak kabul edilen Sezen Aksu, Türk müziğinin önde gelen sanatçılarından biridir.
Barış Manço: Türk rock müziğinin öncülerinden biri olan Barış Manço, birçok neslin sevgilisi olarak kabul edilir.
Zeki Müren: “Sanat Güneşi” olarak adlandırılan Zeki Müren, Türk sanat müziğinin önemli bir figürüdür.

Sinema ve Tiyatro:

Yılmaz Güney: Türk sinemasının önemli bir aktörü ve yönetmeni olan Yılmaz Güney, çarpıcı eserleriyle tanınır.
Halit Akçatepe: Türk tiyatrosu ve sinemasının usta oyuncularından biri olan Halit Akçatepe, birçok unutulmaz karaktere hayat vermiştir.
Ferhan Şensoy: Hem tiyatro hem de sinema alanında başarılı bir sanatçı olan Ferhan Şensoy, “Ferhangi Şeyler” adlı tek kişilik gösterisi ile ün kazanmıştır.

Resim ve Heykel:

Fikret Mualla: Türk resim sanatının önemli figürlerinden biri olan Fikret Mualla, soyut sanatın önde gelen temsilcilerindendir.
İbrahim Çallı: Türk resminin önemli ressamlarından biri olan İbrahim Çallı, Osmanlı dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli eserler vermiştir.

Rusya

Bulat Okudzhava: Gürcü-Tatar asıllı olan Okudzhava, ünlü bir şair, yazar ve şarkıcıdır. Şarkıları ve şiirleri Rus kültürünün önemli bir parçasıdır.
İskender Ahmetov: Tatar asıllı bir ressam ve grafik sanatçısı olan Ahmetov, soyut eserleri ve mozaik çalışmalarıyla tanınır.
Salavat Şaykhiev: Tatar asıllı bir ressam olan Şaykhiev, modern sanatla geleneksel Tatar kültürünü birleştirir.
Dinmukhamed Kunaev: Kazak kökenli olan Kunaev, resim ve heykel sanatına önemli katkılarda bulunmuş bir sanatçıdır.
Zemfira: Tatar asıllı bir rock müziği sanatçısı olan Zemfira, Rusya’da popüler bir şarkıcıdır.
Ruslan Nuriev: Tataristan doğumlu olan Nuriev, dünya çapında ünlü bir balerindir ve Mariinsky Tiyatrosu’nun baş balerinlerindendir.
Aliya Moldagulova: Kazak kökenli olan Moldagulova, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği tarafından ödüllendirilen ünlü bir savaş kahramanıdır.
Marsel İsmailov: Azerbaycan kökenli bir ressam olan İsmailov, modern sanatla geleneksel Azerbaycan motiflerini birleştirir.
Marsel Khalikov: Tataristan doğumlu olan Khalikov, çağdaş resim ve heykel sanatının önde gelen isimlerinden biridir.

Azerbaycan:

Nizami Ganjavi: Orta Çağ Azerbaycanlı şairlerinden biridir ve en ünlü eseri olan “Hüsrev ü Şirin” ile tanınır. Aynı zamanda Pers edebiyatının önemli temsilcilerindendir.
Fikret Emirov: Azerbaycan’ın ünlü bir ressamıdır. Modern sanatla geleneksel Azerbaycan motiflerini birleştiren eserleriyle tanınır.
Samad Vurgun: Azerbaycanlı bir şair ve yazardır. Eserleri, Azerbaycan halkının tarihini ve kültürünü yansıtır.
Mstislav Rostropovich: Dünyaca ünlü bir çellist olan Rostropovich, Azerbaycan asıllıdır. Klasik müziğin en büyük virtüözlerinden biri olarak kabul edilir.
Firangiz Alizade: Azerbaycanlı bir besteci ve piyanisttir. Eserleri geleneksel Azerbaycan müziği ile çağdaş müziği birleştirir.
Ali and Nino: Bu sahte adlar altında yazan Azerbaycanlı yazar Lev Nussimbaum, “Ali and Nino” adlı ünlü romanın yazarıdır.
Mugham Sanatçıları: Azerbaycan’da müziğin önemli bir parçası olan mugham geleneğinin temsilcileri, ülkenin kültürel mirasını sürdürmektedirler. Bunlar arasında Seyid Shushinski, Alim Qasimov ve Shovkat Alakbarova gibi önemli figürler bulunur.
Rashid Behbudov: Azerbaycanlı bir şarkıcı ve aktör olan Behbudov, sesi ve sahne performansıyla tanınır ve ülke genelinde popülerdir.
Sattar Bahlulzadeh: Modern Azerbaycan sanatının öncülerinden biri olan ressam ve heykeltıraş olan Bahlulzadeh, soyut ve deneysel eserleriyle tanınır.
Firangiz Alizadeh: Azerbaycanlı bir besteci ve piyanisttir. Eserleri geleneksel Azerbaycan müziği ile çağdaş müziği birleştirir.

Kazakistan:

Abai Qunanbayuli: Kazakistan’ın en ünlü şairlerinden biridir. Eserleri, Kazak halkının kültürel ve tarihsel mirasını yansıtır.
Mukhtar Auezov: Ünlü bir Kazak yazardır ve “Abai’s Way” gibi önemli eserleri ile tanınır. Kazak edebiyatına önemli katkılarda bulunmuştur.
Jambyl Jabayev: Kazakistanlı bir şair ve halk şarkıcısı olan Jabayev, Kazak halk müziğinin önemli bir temsilcisidir.
Shaken Aimanov: Kazakistan’ın önde gelen film yönetmenlerinden biridir. “The End of the Ataman” ve “Kyz Zhibek” gibi önemli Kazak filmlerini yönetmiştir.
Aiman Mussakhajayeva: Kazakistan’ın ünlü bir kemancısıdır. Klasik müzik alanında uluslararası tanınmış bir sanatçıdır.
Saken Seifullin: Kazakistanlı bir yazardır ve “Bir Kızın Anıları” gibi önemli eserlere imza atmıştır. Kazak edebiyatının gelişimine katkıda bulunmuştur.
Kanat Nurtay: Kazakistan’ın önde gelen aktörlerinden biridir. Hem tiyatro hem de sinema dünyasında başarılı bir kariyere sahiptir.
Aisha Galimbaeva: Kazak halk müziği sanatçısı olan Galimbaeva, dombra (Kazak geleneksel çalgısı) çalma ve şarkı söyleme yeteneği ile ünlüdür.
Raqymzhan Qoshqarbaev: Kazakistanlı bir ressam ve heykeltıraş olan Qoshqarbaev, eserleri geleneksel Kazak kültürünü yansıtır.
Dimash Kudaibergen: Genç yetenekli bir Kazak şarkıcısı olan Kudaibergen, uluslararası müzik sahnesinde popülerdir ve güçlü bir vokal yeteneğe sahiptir.

Kırgızistan:

Cengiz Aytmatov
Tengir-Too: Kırgızistan’ın ünlü folk müzik grubudur, geleneksel Kırgız müziğini dünya çapında tanıtmışlardır.

İran:

Reza Ebrahimi: İranlı Azerbaycanlı bir ressam olan Ebrahimi, soyut ve sembolik eserleriyle tanınır. İran’da ve uluslararası arenada sergiler açmıştır.
Ali Salimi: Ünlü bir İranlı Azerbaycanlı şairdir. Eserleri, geleneksel İran şiiri ile Azerbaycan edebiyatının birleşimini yansıtır.
Javad Heyat: İranlı Azerbaycanlı bir film yönetmeni olan Heyat, “In the Wind’s Eye” gibi önemli filmlere imza atmıştır.
Jalil Mammadguluzadeh: Azerbaycan kökenli olan Mammadguluzadeh, hiciv ve mizahla tanınan bir yazardır. “Molla Nasreddin” adlı mizah dergisinin kurucusudur.
Latif Alpkan: İranlı Türkmen bir ressam ve sanatçı olan Alpkan, eserlerinde geleneksel Türkmen motiflerini modern sanatla birleştirir.
Muhammed Reza Shajarian: İran’ın ünlü bir müzisyeni olan Shajarian, özellikle geleneksel İran müziği alanında tanınır. Ney (ney anban), santur ve vokal performanslarıyla ünlüdür.
Parviz Parastui: İranlı Azerbaycanlı bir aktör olan Parastui, İran sinemasının önde gelen isimlerinden biridir ve birçok önemli filme katılmıştır.
Hossein Alizadeh: İranlı bir müzisyen olan Alizadeh, geleneksel İran müziği ve tar (bir tür telli çalgı) performansları ile tanınır.

Doğu Türkistan:

Abdurehim Heyit: Ünlü bir Uygur müzisyeni ve dutar (geleneksel bir telli çalgı) virtüözüdür. Müziği, Uygur kültürünü yansıtır.
Perhat Khaliq: Doğu Türkistanlı bir şarkıcı ve müzisyen olan Khaliq, Çin’den uluslararası alanda tanınmış bir yetenek olarak öne çıkmıştır.
Nurmuhemmet Yasin: Uygur yazarı olan Yasin, özellikle “Wild Pigeon” (Vahşi Güvercin) adlı eseri ile tanınır ve bu eser, Uygur halkının kültürel kimliği ve mücadelesi hakkında önemli bir anlam taşır.
Elnur Majid: Uygur bir ressam ve sanatçıdır. Eserleri Uygur kültürünün ve manzaralarının bir yansımasıdır.
Yalkun Abdurehim: Doğu Türkistanlı bir yazardır ve eserleri genellikle Uygur halkının yaşadığı kültürel ve toplumsal deneyimlere odaklanır.

Özbekistan

Abdullah Kadiri: Ünlü bir Özbek yazarıdır. Eserleri arasında “Mein Kampf’ın Güncesi” gibi önemli eserler bulunur.
Hamza Hakimzade Niyazi: Özbekistan’ın ünlü bir şairi ve yazarıdır. Eserleri genellikle milliyetçilik ve bağımsızlık temasını işler.
Ismail Yusuf: Özbek ressamı ve sanatçısıdır. Eserleri modern ve geleneksel öğeleri bir araya getirir.
Shukhrat Abbosov: Özbekistan’ın önde gelen bir film yönetmeni ve senaristidir. “Kelinlar Qo’zg’oloni” gibi ünlü filmlere imza atmıştır.
Yalla Nedimov: Özbekistanlı bir heykeltıraş olan Nedimov, heykelleri ve sanat eserleriyle tanınır.
Ulugbek Sobirov: Ünlü bir Özbek şarkıcısı ve müzisyeni olan Sobirov, geleneksel Özbek müziği ile çağdaş tarzları birleştirir.
Dilfuza Kurolova: Özbekistan’ın ünlü bir balerini ve koreografıdır. Uluslararası arenada tanınmış bir sanatçıdır.
Timur Bekmambetov: Kazak asıllı bir film yönetmeni ve yapımcısı olan Bekmambetov, Özbekistan’da doğdu ve sinema dünyasında büyük başarılar elde etti. “Gece Vardiyası” ve “Wanted” gibi filmlerle tanınır.
Nasiba Zeynalova: Özbekistan’ın tanınmış bir opera sanatçısıdır. Opera sahnesinde uluslararası bir kariyere sahiptir.
Elbek Tashmatov: Özbekistan’ın önde gelen bir piyanisti ve bestecisidir. Klasik müziğin yanı sıra çağdaş Özbek müziğine de katkı sağlar.

Türkmenistan

Maksat Annayew: Türkmenistan’ın ünlü bir ressamıdır. Soyut ve sembolik eserleriyle tanınır.
Mammetmyrat Nuryyew: Türkmenistan’ın önemli bir yazarıdır. Çeşitli hikayeler ve romanlar yazmıştır.
Döwlet Hant: Ünlü bir Türkmen şairi ve yazarıdır. Türkmen edebiyatının gelişimine katkıda bulunmuştur.
Agamyrat Şaripow: Türkmenistan’ın önde gelen bir film yönetmeni ve yapımcısıdır. Türkmen sinemasının gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.
Nury Halmamedow: Türkmenistan’ın eski devlet başkanı olan Halmamedow aynı zamanda bir şarkıcıdır. Popüler şarkıları ülke genelinde tanınmıştır.
Gulşat Annamammedova: Türkmenistanlı bir balerin ve koreograf olan Annamammedova, uluslararası arenada tanınmış bir sanatçıdır.
Allaberdi Allaberdiev: Türkmen halk müziği geleneğinin önemli bir temsilcisidir. Onun eserleri geleneksel Türkmen müziği sahnesinde çok değerlidir.
Nury Halmamedov: Türkmenistanlı bir piyanist ve besteci olan Halmamedov, klasik müzik alanında başarılı bir kariyere sahiptir.
Amanmurad Kakabekov: Türkmenistan’ın ünlü bir heykeltıraşıdır. Heykelleri, Türkmenistan’ın kültürel mirasını yansıtır.