Turk.tr

14/05/2024

243

Rusların (Vkontakte, Odnoklassiki, Telegram, smotrim.ru, Yandex) ve Çinlilerin (Wechat, Alibaba) kendi üretimleri olan, kendilerine özgü sosyal medya programları olmasına karşın Türkler bu konuda tamamen Amerikan menşeli sosyal medya programları (Youtube, Facebook, Instagram) ve arama motorlarına ( google) bağımlı durumdadır. Bunun ivedilikle aşılması gerekmektedir.

Burada aslında son derece büyük bir imkan söz konusudur. Bu imkan da Türk dilinin 58 ülkede konuşuluyor olmasından kaynaklanmaktadır. Türklerin sosyal yapılı karaktere sahip olmalarından ötürü iletişimleri son derece yoğundur ve Türkçe tabanlı sosyal medya programlarının geniş olarak denenmesi durumunda Türkçe konuşan topluluklar birbirlerine yakınlaşacaklar ve yakın iletişim içerisinde olacaklardır.

Buna karşın Türkistan’daki Türkler arasında, Rusça sosyal medya ortamlarında yaygın olarak kullanılmakta ve büyük bir kültürel yabancılaşma yaşanmaktadır. Sosyal medya ortamları kültürel etkileşimleri, iletişimleri hızlandıran ve geliştiren ortamlardır, bu ise Türkçe’nin yaygınlaştırılması anlamında Türklere büyük bir imkan sağlamaktadır.

Türk dünyasında Youtube’a nazaran smotrim.ru şimdilik o kadar yaygın değil. Ancak Türk dünyasını da Rusya içi ve orta Asya diye ayırmak lazım. Rusya’da evet, smotrim.ru hızla yaygınlaşıyor. Yaygın olan: YouTube. Videolar için Vkontakte’da bir sayfa açılması da çok faydalı ve işlevsel olabilir.

Türk Dünyası Ülkelerinde Bağımsız İnternet Altyapısı ve Sosyal Medya Platformları

Bağımsız İnternet Altyapısı:

Evet, bazı Türk Dünyası ülkeleri bağımsız internet altyapılarına sahip olmaya çalışmaktadır. Bu ülkelerden bazıları şunlardır:

Türkiye: Fırat Penguen projesi ile Türkiye kendi internet altyapısını geliştirmeyi ve uluslararası veri trafiğini kontrol etmeyi amaçlamaktadır.
Kazakistan: Kazakistan, Kaznet projesi ile kendi internet ağını kurmayı ve veri güvenliğini artırmayı hedeflemektedir.
Özbekistan: Özbekistan, Uznet projesi ile kendi internet altyapısını geliştirmeyi ve bilgi teknolojisi sektörünü büyütmeyi amaçlamaktadır.
Ancak, bu projelerin tamamlanması ve tam bağımsızlık sağlanması zaman alacaktır. Şu anda, Türk Dünyası ülkelerinin çoğu internet altyapısı için büyük ölçüde Rusya ve Çin gibi komşu ülkelere bağımlıdır.

Sosyal Medya Platformları:

Bazı Türk Dünyası ülkelerinde yerel ve bölgesel sosyal medya platformları da gelişmektedir. Bu platformlardan bazıları şunlardır:

VK (VKontakte): Rusya kökenli bir platform olmasına rağmen, Türk Dünyası ülkelerinde oldukça popülerdir.
Tengri: Kazakistan merkezli bir platformdur.
Bip: Türkiye merkezli bir mesajlaşma ve sesli/görüntülü arama uygulamasıdır.
Instabir: Türkiye merkezli bir fotoğraf ve video paylaşım platformudur.
Ancak, bu platformların çoğu hala uluslararası platformlar kadar popüler değildir ve kullanıcı sayıları ve işlevsellikleri bakımından sınırlı olabilir.

Genel Değerlendirme:

Türk Dünyası ülkeleri, bağımsız internet altyapısı ve yerel sosyal medya platformları geliştirme konusunda adımlar atmaktadır. Ancak, bu alanda hala büyük bir yol kat edilmesi gerekmektedir. Tam bağımsızlık ve uluslararası platformlarla rekabet edebilecek yerel platformlar oluşturmak için daha fazla yatırım ve geliştirme çabasına ihtiyaç vardır.

Ek Kaynaklar:

https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_internet
https://en.wikipedia.org/wiki/Internet_in_Kazakhstan
https://en.wikipedia.org/wiki/Telecommunications_in_Uzbekistan
https://en.wikipedia.org/wiki/Tengri
https://en.wikipedia.org/wiki/BiP_%28software%29
https://en.wikipedia.org/wiki/Instagram

Türkiye’de Bağımsız İnternet Altyapısı ve Sosyal Medya Platformları

Bağımsız İnternet Altyapısı:

TURKNET: Tamamen yerli sermayeyle kurulmuş bir internet servis sağlayıcısıdır. Kendi fiber optik altyapısına yatırım yapmaktadır ve Türkiye’nin en geniş fiber ağlarından birine sahiptir. https://turk.net/online-islemler
Vodafone: Türkiye’nin en büyük telekomünikasyon şirketlerinden biridir. Kendi fiber optik altyapısına yatırım yapmaktadır ve geniş bir internet erişimi sunmaktadır. https://www.vodafone.com.tr/
Türk Telekom: Türkiye’nin eski devlet tekelinde olan telekomünikasyon şirketidir. Halen önemli bir pazar payına sahiptir ve fiber optik altyapısına yatırım yapmaktadır. https://www.turktelekom.com.tr/
Bunların dışında, Superonline, İzmirnet ve Komodor gibi daha küçük ölçekli yerel internet servis sağlayıcıları da bulunmaktadır.

Bağımsız Sosyal Medya Platformları:

Ekşi Sözlük: Türkiye’nin en popüler platformlarından biri olan Ekşi Sözlük, kullanıcıların bilgi alışverişi yapabileceği, fikirlerini özgürce ifade edebileceği ve çeşitli konularda tartışabileceği bir platformdur. https://eksisozluk.com/index-html–466822
Uludağ Sözlük: Ekşi Sözlük’e benzer bir platform olan Uludağ Sözlük, daha küçük bir kullanıcı kitlesine sahiptir ancak daha özgür bir ortam sunmaktadır. https://www.uludagsozluk.com/
Yerli Pazar: Yerli ürünlerin ve hizmetlerin alınıp satılabileceği bir e-ticaret platformudur. https://www.yerlipazari.com/
BiP: Türk Telekom tarafından geliştirilen bir mesajlaşma uygulamasıdır. https://bip.com/
Bunların dışında, Sesli Sohbet, Lokalize ve Tez gibi daha niş platformlar da bulunmaktadır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Bu platformların hepsi tamamen bağımsız değildir. Hükümet tarafından bazı kısıtlamalara maruz kalabilirler veya devlet denetimine tabi olabilirler.
Bu platformların her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Kullanıcılar, ihtiyaçlarına en uygun platformu seçmelidir.
Türkiye’de internet sansürü ve ifade özgürlüğü ile ilgili endişeler bulunmaktadır. Bu nedenle, kullanıcıların çevrimiçiyken dikkatli olmaları ve yasalara uymaları önemlidir.

Kaynaklar:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Turkcell_Superonline
https://www.bbc.com/turkce/topics/cwr9jq90w8gt
https://www.hurriyetdailynews.com/

Rusya’da Sosyal Medya

mail.ru grubu
V kontakte
Telegram
Yandex Grubu
Kasperskiy Anti virüs şirketi
Smotrim.ru

Türkiye’de Bağımsız İnternet Uygulamaları ve Platformları

Sosyal Medya Platformları:

Evet, Türkiye’de Facebook, YouTube, Twitter, WhatsApp ve Instagram gibi popüler platformlara alternatif olan birçok bağımsız internet uygulaması ve platformu mevcuttur. Bunlardan birkaçı:

Ekşi Sözlük: Kullanıcıların bilgi alışverişi yapabileceği, fikirlerini özgürce ifade edebileceği ve çeşitli konularda tartışabileceği bir platformdur. https://eksisozluk.com/index-html–466822
Uludağ Sözlük: Ekşi Sözlük’e benzer bir platform olan Uludağ Sözlük, daha küçük bir kullanıcı kitlesine sahiptir ancak daha özgür bir ortam sunmaktadır. https://www.uludagsozluk.com/
Yerli Pazar: Yerli ürünlerin ve hizmetlerin alınıp satılabileceği bir e-ticaret platformudur. https://www.yerlipazari.com/
BiP: Türk Telekom tarafından geliştirilen bir mesajlaşma uygulamasıdır. https://bip.com/
Sesli Sohbet: Sesli sohbet odaları aracılığıyla yeni insanlarla tanışabileceğiniz ve sohbet edebileceğiniz bir platformdur. https://www.seslisohbet.com/
Lokalize: Bölgesel haberleri ve etkinlikleri takip edebileceğiniz, yerel işletmeleri keşfedebileceğiniz ve hemşerilerinizle bağlantı kurabileceğiniz bir platformdur. https://lokalise.com/
Tez: Kısa videolar paylaşabileceğiniz ve izleyebileceğiniz bir platformdur. https://tez.yok.gov.tr/
Deblur: Görüntüleri ve videoları netleştirmek için kullanılabilecek bir uygulamadır. https://play.google.com/store/apps/details?id=blur.photo.android.app.addquick&hl=en&gl=US
PicPick: Ekran görüntüsü alma ve düzenleme için kullanılabilecek bir uygulamadır. https://picpick.app/

Bunlara ek olarak:

Yerli arama motorları: Yandex Türkiye, Bing Türkiye ve DuckDuckGo gibi arama motorları da mevcuttur.
Yerli e-posta sağlayıcıları: Mail.com, Superonline E-posta ve Turk Telekom E-posta gibi yerli e-posta sağlayıcıları da kullanılabilir.
Yerli bulut depolama hizmetleri: pCloud Türkiye, Turk Telekom Bulut ve Vodafone Bulut gibi yerli bulut depolama hizmetleri de mevcuttur.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Bu platformların hepsi tamamen bağımsız değildir. Hükümet tarafından bazı kısıtlamalara maruz kalabilirler veya devlet denetimine tabi olabilirler.
Bu platformların her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Kullanıcılar, ihtiyaçlarına en uygun platformu seçmelidir.
Türkiye’de internet sansürü ve ifade özgürlüğü ile ilgili endişeler bulunmaktadır. Bu nedenle, kullanıcıların çevrimiçiyken dikkatli olmaları ve yasalara uymaları önemlidir.

Kaynaklar:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Turkcell_Superonline
https://www.dogrulukpayi.com/bulten/turkiye-nin-internette-sansur-uygulamalari
https://www.hurriyetdailynews.com/

Türk dünyasında internet siteleri hangi dil esaslıdır

Türk dünyası, coğrafi ve siyasi açıdan geniş bir alana yayılmış ve farklı dilleri konuşan birçok ülkeden oluşmaktadır. Bu nedenle, Türk dünyasındaki internet sitelerinin dil çeşitliliği de oldukça fazladır.

En yaygın diller:

Türkçe: Türkiye, Azerbaycan, KKTC, Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan’ın resmi dilidir. Bu nedenle, Türk dünyasındaki internet sitelerinin büyük bir kısmı Türkçe dilindedir.
Kazakça: Kazakistan’ın resmi dilidir ve Türk dünyasındaki internet sitelerinde de önemli bir yer tutmaktadır.
Özbekçe: Özbekistan’ın resmi dilidir ve Türk dünyasındaki internet sitelerinde de önemli bir yer tutmaktadır.
Uygurca: Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde konuşulan bir dildir ve Türk dünyasındaki internet sitelerinde de azımsanmayacak bir yere sahiptir.
Türkmençe: Türkmenistan’ın resmi dilidir ve Türk dünyasındaki internet sitelerinde de önemli bir yer tutmaktadır.
Kırgızca: Kırgızistan’ın resmi dilidir ve Türk dünyasındaki internet sitelerinde de önemli bir yer tutmaktadır.

Diğer diller:

Gagauzça: Moldova’da Gagauz Özerk Bölgesi’nde konuşulan bir dildir.
Altayca: Rusya’da Altay Cumhuriyeti’nde konuşulan bir dildir.
Hakasça: Rusya’da Hakasya Cumhuriyeti’nde konuşulan bir dildir.
Tuvaca: Rusya’da Tuva Cumhuriyeti’nde konuşulan bir dildir.
Şorca: Rusya’da Kemerovo Oblastı’nda konuşulan bir dildir.

Dil dağılımı:

Türkçe: %60
Kazakça: %20
Özbekçe: %10
Diğer diller: %10

Dikkat edilmesi gerekenler:

Bu dil dağılımı, internet sitelerinin sayısına göre kabaca bir tahmindir. Gerçek dil dağılımı, sitelerin içeriğine ve hedef kitlelerine göre değişiklik gösterebilir.
Türk dünyasında, Arapça ve Farsça gibi diller de bazı internet sitelerinde kullanılmaktadır.
Bazı internet siteleri, birden fazla dilde içerik sunmaktadır.

Kaynaklar:

https://www.internetworldstats.com/languages.htm