Üstün zekâlı 600 bin çocuk nerede?

Geçtiğimiz günlerde hepimizi gururlandıran çok güzel bir olay yaşandı.

13 yaşındaki Yağız Kaan Erdoğmuş, tarihin en büyük satranç oyuncularından biri kabul edilen Magnus Carlsen’i sadece 41 saniyede yenmeyi başardı.

Bu çocuğumuz birkaç yıl önce de “Satrancın Büyük Ustası” ünvanını alarak herkesi şaşırtmış, dâhi düzeyinde üstün zekâlı olduğu belirtilmiş.

Gazetelerde onunla ilgili haberleri okurken aklıma “Türkiye’de kaç üstün zekâlı ve dâhi çocuk var, o çocuklar şimdi nerede” soruları takıldı.

Sorularımın yanıtını Türkiye Üstün Zekâlı ve Dâhi Çocuklar Eğitim Vakfı’nın (TÜZDEV) Genel Başkanı Dr. Kemal Tekden’in açıklamasında buldum.

Özetle şöyle diyor Dr. Tekden:

“Bütün toplumlarda çocuk nüfusunun yüzde 2.5’inin üstün zekâlı, 10 binde 1’inin de deha seviyesinde olduğu biliniyor.

Bu durumda Türkiye’de ilkokul, ortaokul ve lise çağlarında tahminen 500-600 bin üstün zekâlı, 5-10 bin de dâhi çocuk olduğu söylenebilir.

Söz konusu çocukların aranıp bulunması ve ilgi alanlarına göre özel eğitimlerle yetiştirilmesi gerekir.”

Peki, günümüzde üstün zekâlıların ve dâhilerin tespiti ve özel olarak yetiştirilmesi için ne yapılıyor?

Dr. Tekden’in yanıtı üzücü:

“Maalesef şu anda bunu tam manasıyla yapabildiğimizi söyleyemem.

Gelişmiş ülkeler bizim üstün zekâlılarımızı ve dâhilerimizi alıp değerlendiriyor.

Aziz Sancar buna örnektir.

Beyin göçüne dikkat etmeliyiz. Türkiye beşeri sermayesine sahip çıkmalıdır.”

Dr. Tekden’in şu sözleri de “Acaba benim çocuğum üstün zekâlı veya dâhi mi, bunu nasıl anlarız” diye soranlara yanıt niteliğinde:

“Çok soru soran değil manalı, derin sorular soran çocuklar zekidir, üstün zekâlıdır.

Üstün zekâlı çocuklar genellikle enerjiktirler, belli alanlara odaklanabilirler. Kelime hazneleri güçlüdür. Bilimsel merak içindedirler. Bazen büyük insanların soramadığı soruları sorabilirler. Aykırı tiplerdir. Aykırı bakış açısına sahiptirler.”

Sonuç olarak şunu söyleyebilirim:

Türkiye’de büyük bir üstün zekâlı ve dâhi çocuk potansiyeli var.

Ama bunları değerlendiremiyoruz.

Ara sıra Yağız Kaan Erdoğmuş gibi gurur verici örnekler çıkıyor ama çoğu üstün zekâlı ve dâhi de aramızda kaybolup gidiyor.

Eğitim sistemimizi gözden geçirirken bu acı tabloyu göz önünde tutmamız gerekiyor.

Osmanlı’da bile asırlar önce “Turnacıbaşı” denilen kişilerin imparatorluk topraklarını karış karış tarayıp üstün zekâlı ve dâhi çocukları belirlediklerini ve onları özel eğitime yönlendirdiklerini bilmeliyiz.

https://www.yenicaggazetesi.com.tr/ustun-zekali-600-bin-cocuk-nerede-818633h.htm

Sayın hocalarım bu konuda bireysel olarak çok araştırma yapmış biri olarak çok net söyleyebilirim ki üstün zekalı çocukların büyük çoğunluğu evlerinde. Gittiğiniz tüm merkezler ve uzmanlar sadece çocukları kurstan kursa götürmenizi ve yeteneklerini bulmalarını sağlamanızı söylüyorlar. Özellikle deha düzeyinde çocuklar için bu bir alanda çok büyük yetenek anlamina geliyor. Kurstan kursa gitmek de ciddi bir para, zaman ve emek demek. Keşfedilmeleri de çoğunluğunda dürtüsellik, hiperaktivite, disleksi vb sorunlar olduğu için öğretmenler tarafından zor hatta sorunlu çocuk olarak görülüyorlar.

Bilsemlere de üstün zekalı olanlar değil derslerde başarılı olanlar yönlendiriliyorlar. Bireysel başvurularda birkaç yıl önce kaldırıldı. Zaman içinde aile desteği olmayan çocuklarda kaybolup gidiyor. Ama ülkemiz zeka geriliği olan çocukların desteklenmesinde önde gelen ülkelerden biriymiş. Kanada, İsviçre, Amerika ve İsrail gibi ülkeler ise üstün zekalı çocuklara çok yatırım yapıyor ve diğer ülkelerden de kendi ülkelerine getirmek için uğraşıyorlarmış. Üstün zekalı çocuklar sadece ilgili ve maddi olarak destekleyebilecek ailelerde doğarsa ülkemizde görünürler. (Özlem Altınsu)

Maalesef Türkiye zeka geriliği olan çocuklarına destek veren ama üstün zekalı çocuklarını ihmal eden bir ülke konumundadır.

Üstün zekalı çocuklar zeka yönelimlerine göre sınavsız üniversiteye alınmalıdır. Bu tür çocukların üniversite sınavlarında başarılı olma şansları öyle çok yüksek değil. Çünkü daha ziyade ilgi duydukları sahalara yoğunlaşıyorlar.